سلاماصطلاحات مهم آزمایشگاهی در سرولوژی
1) واکنشهای آگلوتیناسیون:
به هم چسبیدن میکروارگانیسمها و بعضی از کلاسهای آنتیبادی ایجاد شده بر علیه آنها. به این آنتیبادیها "آگلوتینین" و به این خاصیت "آگلوتیناسیون" گفته میشود.
2) واکنشهای پرسیپیتاسیون:
رسوب بعضی از آنتیبادیها و ملکولهای مواد محلول (آنتیژن محلول). به آنتیبادی "پرسیپیتین" و این واکنش را "پرسیپیتاسیون " میگویند.
3) واکنشهای فلوکولاسیون:
وقتی آنتیژن به صورت ذرات کلوئیدی باشد (مثل کاردیولیپین قلب در تست VDRL) واکنش را "فلوکولاسیون" نامند.
4) واکنشهای هماگلوتیناسیون:
اگر آنتیژن غیرمحلول گلبول قرمز باشد واکنش بین گلبولهای قرمز و آنتیبادی ضد آنرا "هماگلوتیناسیون" مینامند.
5) The mass action theory:
اتصال آنتیژن به آنتیبادی اختصاصی و دو طرفه است و از قوانین تئوری عکس العمل بین اسیدهای ضعیف و بازهای ضعیف پیروی میکند.
6) غلظت اپتیمم آنتیبادی و آنتیژن:
غلظتی از آنتیژن و آنتیبادی که موجب حداکثر واکنش سرولوژی میگردد.
7) پدیده prozone:
بیشتر بودن مقدار آنتیبادی نسبت به آنتیژن
8) پدیده post zone:
کاهش مقدار آنتیبادی متصل به آنتیژن
9) آنتیبادی هتروفیل:
نوعی آنتیبادی اکثرا از کلاس IgM که با آنتیژنهای متنوعی از منابع مختلف واکنش میدهد.(در بیماری منونوکلئوز عفونی)
10) آگلوتینینهای سرد:
نوعی اتو آنتیبادی از جنس گلیکوپروتئین و یا گلیکولیپید از کلاس IgM که با بعضی از آنتیژنهای گروه خونی در سطح گلبولهای قرمز در حرارتهای پایینتر از دمای بدن واکنش میدهند.(در سیستم آنتیژنی I/i)
11) کرایوگلوبولینها:
پروتئینهای سرمی اکثرا از نوع ایمونوگلوبولینها که بصورت قابل برگشت در درجات پایین رسوب میکند.
12) آزمایش کومبس:
از این تست برای شناسایی آنتیبادیها با قدرت اتصال به آنتیژن ولی فاقد قدرت آگلوتیناسیون استفاده میشود. این آنتیبادیها ناقص یا مسدود کننده میباشند.
13) فیکساسیون کمپلمان:
مصرف کمپلمان جهت تعیین و اندازهگیری آنتیبادیها، آنتیژنها یا هردو
14) آرتریت روماتوئید:
نوعی بیماری مزمن کمپلکس ایمنی موضعی و جزو بیماریهای خودایمنی میباشد که با تست RF مثبت همراه است.
15) پروتئینهای فاز حاد:
بر اثر ضایعات بافتی، نکروز، التهاب، عفونتها، اعمال جراحی یا سرطانها در سرم و پلاسما ایجاد میشود. مثل CRP
16) تست ASO (آنتی استرپتولیزین O):
تعیین تیتر آنتیبادی ایجاد شده علیه استرپتولیزین O از باکتری استرپتوکک. اساس تست خنثی سازی آنزیم میباشد. تیتر بالاتر از ۲۰۰ واحد تاد نشانه بیماری است.
17) بیماری منونوکلئوز عفونی:
نوعی بیماری ویروسی توسط ویروس اپشتن بار (EBV) که تست تشخیصی آنPaull-Bunnell میباشد.
18) Davidsoin Test:
آزمایش تاییدی پس از مثبت شدن آزمایش پال ـ بانل
19) آزمایش ویدال:
برای تشخیص بیماری حصبه (تیفوئید) و شبه حصبه (پاراتیفوئید) استفاده میشود. در 90% تا 95% مبتلایان به سالمونلا از هفته چهارم به بعد تست مثبت میشود. وجود تیتر آنتیبادی 80/1در برابر آنتیژن O و تیتر 40/1 در برابر آنتیژن H فرد مشکوک به بیماری میباشد. تیتر Vi در حاملین سالم بیشتر از دو آنتیژن دیگر است.
20) آزمایش رایت:
تست سرولوژیک برای شناسایی بروسلوز علاوه بر این تست از تست 2ME نیز در تشخیص این بیماری استفاده میشود.
21) آزمایش ویل ـ فلیکس:
سرم مبتلایان به بیماری تب تیفوسی سوشهایی از باکتری پروتئوس را به شدت آگلوتینه میکند.
22) راژین سفیلیس:
نوعی آنتیبادی که در مبتلایان به سفلیس ایجاد میشود تستهای تشخیصی آن (RPR (Rapid Plasma Reagin و (VDRL (Veneral Disease Research Laboratory و(ART (Automated Reagin Test میباشد.
23) آنتیبادی دونالد لند اشتاینر:
نوعی آنتیبادی در مرحله سوم بیماری سفلیس خصوصا فرم مادرزادی ایجاد میشود و از گروه آگلوتینهای سرد میباشد.
24) تست کولمر یا ثبوت مکمل رایتر:
تستی برای شناسایی آنتیبادی گروه ترپونما بوده ولی تست اختصاصی این بیماری نیست. جواب منفی آن دارای ارزش زیادی میباشد.
25) تست بی حرکت کردن ترپونما پالیدوم:
تست اختصاصی شناسایی سفلیس بوده. سوش مصرفی دراین تست سوش نیکلس میباشد.
26) تست پوستی توبرکولین:
در این تست از PPD یا پروتئین خالص شده مایکو باکتریومها استفاده میشود. رایجترین تست پوستی توبرکولین تست مانتو میباشد.
27) تست پوستی لپرومین:
جهت بررسی ایمنی افراد نسبت به مایکو باکتریوم لپره
28) تست فوشای:
تست پوستی تاخیری کاملا اختصاصی در تشخیص تولارمی
29) تست لیشمانین یا مونته نگرو:
تست پوستی که در مطالعات اپیدمیولوژیکی و انجام واکسیناسیون و تشخیص بیماری به کار میرود
30) Kveim test:
تست پوستی تاخیری جهت شناسایی بیماران مبتلا به سارکوئیدوز
31) تست پوستی کازونی:
تست پوستی فوری در تشخیص بیماری کیست هیداتید (نوعی بیماری با انگل اکینو کوکوس)
32) تست پوستی شیک:
تعیین مصونیت افراد در برابر بیماری دیفتری
33) تست پوستی دیک:
جهت بررسی مقاومت افراد نسبت به بیماری مخملک
34) تست پوستی شولتز ـ شارلتون:
تشخیص مخملک
اهمیت آزمایشهای سرولوژی 